Koncentracja na rozwiązaniu
Droga
Koncentracja na rozwiązaniu to jedna z metod, która zapoczątkowała powstanie coachingu. Jej autorem jest psycholog Milton Erickson, który stosując odmienne metody terapii od dotychczasowych stworzył nową drogę pomocy drugiemu człowiekowi. Metoda ta zakłada, że aby uwolnić potencjał, który drzemie w człowieku i pozwolić mu rozwinąć skrzydła: nie należy skupiać się na problemach klienta ale na jego potrzebach, nie skupiać się na deficytach, zaburzeniach i ograniczeniach ale na zasobach i mocnych stronach, nie skupiać się na porażkach, potknięciach i przeszkodach ale na dotychczasowych osiągnięciach i sukcesach, zamiast szukać częstotliwości występowania i rozmiarów problemów to szukać wyjątków od sytuacji problemowej, zamiast zajmować się mroczną, trudną i odbierającą siły przeszłością to skoncentrować się na nakreślaniu wyraźnego obrazu pożądanej przyszłości.
Treścią pracy w całym podejściu są mocne strony, potencjalne możliwości, nadzieja, wiara, sukces i doświadczone zadowolenie osoby, z którą się pracuje. Skuteczność tej metody polega na tym, że to osoba, która szuka rozwiązań jest w głównej mierze aktywna i zaangażowana w proces. W pracy z tą osobą wzmacnia się jej poczucie podmiotowości, wartości, kompetencji i sprawczości co wpływa na to, że taka osoba jest gotowa do podjęcia próby zmiany w swoim życiu. Uświadomione mocne strony i potencjalne możliwości, dają nadzieję, wiarę i siły do podjęcia działań, a dotychczasowe sukcesy i zadowolenie, które tkwi w wyjątkach dają bardzo realistyczną motywacje do zmiany.
Najważniejsze elementy tej metody to: celowe przeciwstawianie się nawykom myślowym, które mają swoje odwzorowanie w używanym języku, mówienie czego się chce a nie czego się nie chce, co jest sposobem na wypowiedzenie swoich dążeń i celów, pozytywny język obecności oparty na czymś a nie na braku, czy deficycie, równorzędna relacja osoby prowadzonej i prowadzącej, w której prowadzona uważana jest za eksperta, skupienie i koncentracja na odkrywaniu zasobów, na tym co się sprawdza, co jest dostępne i praca na tym w postaci: skalowania, komplementowania, przeformułowania i przeramowania oraz pytania o cud, postawa "nic nie wiem" czyli anormatywność, która sprzyja głębokiemu słuchaniu dzięki wyzbyciu się i unicestwieniu apriorycznych założeń i nadruków myślowych i mentalnych, i która pomaga zawiesić osądy, ukazywanie pozytywnych aspektów problemów i trudności.
Główne założenia terapii skoncentrowanej na rozwiązaniu to: jeśli coś się nie zepsuło to nie naprawiaj tego, jeśli coś działa to rób tego więcej, jeśli coś nie działa, nie rób tego więcej, rób coś innego, nie ma prostych rozwiązań i sprawdzonych schematów, które pasowałyby do każdego, istnieje wiele różnych sposobów spojrzenia na daną sytuację i wiele różnych rozwiązań, opór nie sprzyja pomocy, współpraca w trakcie wspólnej pracy i zmiana jest nieuchronna, wystarczy mała zmiana żeby zainicjować rozwiązanie, wszyscy dysponujemy zasobami i siłami niezbędnymi do zmiany, znajomość szczegółów problemów nie jest konieczna, aby go rozwiązać, bardziej pomocne jest patrzenie do przodu niż oglądanie się wstecz, cele i stosowne rozwiązania są w nas chociaż o tym nie wiemy, zmiana ma charakter permanentny, co oznacza, że wszystko się zmienia.